Bosuil maakt zich op voor het nieuwe broedseizoen

Het is november. Bladeren vallen van de boom maar je kunt nog heerlijk soms zelfs zonder jas buiten wandelen. De paddenstoelen schieten uit de grond en wintergasten als kolganzen, koperwieken en kramsvogels druppelen langzaam binnen. De dagen worden snel korter. De herfst is de aanloop naar de winter maar voor bosuilen is deze periode juist het moment om zich op te maken voor het nieuwe broedseizoen.

Nest
Met circa 5000 broedparen is de bosuil de meest voorkomende uil in Nederland. Zoals de naam al doet vermoeden, leeft de bosuil voornamelijk in onze bossen. Maar ook in parken, groene woonwijken en op boerenerven voelt deze vogel zich thuis. Voorwaarde is de aanwezigheid van een geschikte broed- en slaapplaatsen. Van nature gebruiken bosuilen hier holtes in oude bomen voor. Maar ook speciale nestkasten zijn in trek. In de herfst verdrijven de ouders hun jongen van het afgelopen jaar uit hun territorium en zijn de oudervogels, die doorgaans hun hele leven bij elkaar blijven, weer steevast op hun vaste broedplek te vinden. Bosuilen zijn in dit opzicht dan ook vroege vogels: Zij paren in de winter en het is geen uitzondering dat het vrouwtje in januari en februari eieren legt.

Roep
Het is niet vanzelfsprekend deze mysterieuze vogel te zien. Wel zullen veel mensen er al eens één gehoord hebben. Misschien zelfs onbewust; het kenmerkende "hoe… hoe-hoe-hoe-hoeeee…" van het mannetje en het luide "ke-wik" van het vrouwtje worden namelijk vaak gebruikt als achtergrondgeluid in spannende filmscènes. Vooral in de herfst en het begin van de winter laten bosuilen zich volop horen. Zo bakenen ze hun territorium af.

Op zoek
De komende maanden zal de roep in veel bossen te horen zijn. De piektijd is vaak rond 23 uur, maar het kan ook zeker eerder of veel later. Een bosuil zien is moeilijk. In tegenstelling tot bijvoorbeeld de rans- steen- en velduil, is de bosuil uitsluitend ’s nachts actief. De uil jaagt dan met name op kleine zoogdieren en vogels. Overdag rusten ze uit op een onopvallende plaats. Tijdens een boswandeling loont het afspeuren van boomholten. Maar een beetje hulp kan geen kwaad. Let daarom op luidruchtige gaaien, mezen, merels en andere zangvogels. Zij willen de rust van een bosuil nog weleens verstoren.

Foto: Paartje bosuilen in het allerlaatste licht van de dag. Foto: Jeroen van Wijk, Geldersch Landschap & Kasteelen.

Jeroen van Wijk is een jonge natuurfotograaf en ecoloog met een masteropleiding in bos- en natuurbeheer. Zes keer per jaar gaat hij voor Geldersch Landschap & Kasteelen op pad en doet hij door middel van tekst en beeld actueel verslag van het moois dat de natuur in Gelderland te bieden heeft.